- سه‌شنبه, 09 اسد 1403|09:39
- 0 نظر
چالش های مهاجران در ایران؛ دوئل سایبری ها و موج های مهاجر هراسی و مهاجر سیتزی در شبکه های اجتماعی به قیمت جان و نان کارگران آواره افغا نستانی
دوئل سایبری ها و موج های مهاجر هراسی و مهاجر سیتزی که در شبکه های اجتماعی به راه می افتد، همواره به قیمت جان و نان کارگران آواره افغا نستانی تمام می شود که از بد روزگار و روزگار به کشور همسایه، هم مذهب و هم زبان خود پناه برده است.
دوئل سایبری‌ها و موج‌های مهاجر هراسی و مهاجر سیتزی که در شبکه‌های اجتماعی به راه می‌افتد، همواره به قیمت جان و نان کارگران آواره افغانستانی تمام می‌شود که از بد روزگار و روزگار به کشور همسایه، هم‌مذهب و هم زبان خود پناه برده است.
در روزهای اخیر تلاش‌ها برای ایجاد تنش میان شهروندان ایران و مهاجران افغانستانی یکباردیگر افزایش یافته است و سبب ایجاد موج جدیدی از مهاجرهراسی و مهاجرستیزی در فضای مجازی شده است.
این تلاش‌ها پس از اعلام نتایج دومین دور انتخابات ریاست جمهوری ایران و در آستانه آغاز به کار رییس‌جمهور و کابینه جدید این کشور افزایش یافته است و به‌نظر می‌رسد که در چنین فضایی، گروه‌ها و افرادی، به صورت هدفمند و سازمان یافته، در صدد متشنج کردن اوضاع هستند.
بر اساس گزارش‌های که هنوز از سوی مراجع رسمی در ایران تأیید نشده است، تنش‌ها و موج جدید مهاجر هراسی، پس از «قتل» یک شهروند ایرانی از سوی «یک مهاجر افغانستانی» در منطقه 15 تهران به‌وجود آمده است.
پس از نشر این گزارش، ویدیوهای نیز در شبکه‌های اجتماعی نشر شد که گفته می‌شود شهروندان ایرانی در منطقه 15 تهران به صورت گروهی به شماری از مهاجران افغانستانی «حمله» کرده‌اند و آنان را مورد ضرب و شتم و آزار و اذیت قرار داده‌اند.
گزارش‌های نیز در رسانه‌های داخلی افغانستان به نقل از منابعی در میان مهاجران افغانستانی در ایران منتشر شده که براثر این برخوردها، یک مهاجر افغانستانی نیز به «قتل» رسیده است و شماری از مهاجران نیز «زخمی» و «مجروح» شده‌اند.
شماری از رسانه‌های افغانستانی نیز گزارشی از تظاهرات شماری از ساکنان منطقه 15 تهران علیه «مهاجران افغانستانی» منتشر شده و گفته شده است که آنان خواستار اخراج مهاجران از ایران شده‌اند.
اما با وجود این همه، هنوز به ریشه‌های موج جدید مهاجر هراسی و تلاش‌ها برای ایجاد تنش میان شهروندان ایران و مهاجران افغانستانی، کم‌تر پرداخته شده است و در میان هیاهوی فضای مجازی، واقعیت‌ها و حقیقت‌ها کم‌تر بازتاب یافته است.
دوئل سایبری‌ها
موج جدید مهاجر هراسی و تلاش برای ایجاد تنش میان شهروندان ایران و مهاجران افغانستانی، بیشتر ریشه در دوئل سایبری‌ها در شبکه‌های اجتماعی، به ویژه شبکه اجتماعی ایکس یا همان تویتر سابق دارد.
در دو طرف این دوئل، اکانت‌های قرار دارند که مشخص نیست ریشه در کجا دارند و از کجا آب می‌خورند و سعی می‌کنند که با استفاده از امکانات شبکه‌های اجتماعی، در یک سو هشتگ «اخراج افغانی – مطالبه_ ملی» را راه اندازی کنند و در سوی دیگر از روایتی از «ظلم بی‌امان» علیه مهاجران افغانستانی در ایران ارائه کنند و برخورد و خشونت متقابل را تشویق کنند.
حتی شماری از اکانت‌های که با اسم و رسم واقعی به موج جدید مهاجر هراسی دامن زده‌اند، نیز روشن نیست که با کجاها همدست هستند؛ اما روشن است که هدف آنان چیزی جز ایجاد تنش و آشوب نیست.
در موج جدیدی از مهاجر هراسی در شبکه‌های اجتماعی، ادعاهای عجیب و غریبی نیز در مورد مهاجران افغانستانی در ایران مطرح شده است؛ از جمله این آنان باعث شیوع جذام در ایران شده‌اند، برق سه فاز غیرقانونی در جنوب تهران دریافت می‌کنند، شمار آنان به 10 تا 15 میلیون نفر می‌رسد و موج ناامنی در ایران شده‌اند.
در این سوی دوئل، شماری از سایبری‌های اهل افغانستان و شماری از کاربران غرب‌نشین نیز تلاش کرده‌اند تا از این موج استفاده کنند وعلیه دولت و مردم ایران نفرت پراکنی کنند. این کاربران از یک طیف خاصی از شهروندان افغانستان هستند که همواره تلاش شان این بوده است روابط دو کشور را تنش آلود کنند و حتی در داخل افغانستان مسائل قومی، مذهبی و زبانی را دامن بزنند و از هژمونی قومی و زبانی یک طیف خاص دفاع کنند و به سایر شهروندان افغانستان برچسب‌های ناروا بزنند و ذهنیت ها را علیه آنان تحریک کنند.
اما متاسفانه دوئل سایبری‌ها و موج‌های مهاجر هراسی و مهاجر سیتزی که در شبکه‌های اجتماعی به راه می‌افتد، همواره به قیمت جان و نان کارگران آواره افغانستانی تمام می‌شود که از بد روزگار و روزگار به کشور همسایه، هم‌مذهب و هم زبان خود پناه برده است.
بر خلاف موج‌های که در شبکه‌های اجتماعی راه می‌افتد، مردم ایران نزدیک پنج دهه است که میلیون‌ها مهاجر افغانستانی را با آغوش باز پذیرفته‌اند، به آنان خانه، سرپناه، کار و امنیت داده‌اند. روایت‌های شفاهی مهاجران افغانستانی از همدلی، انسان دوستی و حمایت شهروندان ایران، مؤید چنین ادعای است.
از سوی دیگر، نقش مهاجران افغانستانی در توسعه و پیشرفت و کمک به بازسازی این کشور پس از جنگ هشت ساله با عراق و از آن زمان تا امروز را نیز نمی‌توان نادیده گرفت.
درخواست بردباری
در پی موج جدید از مهاجر هراسی و مهاجر ستیزی در ایران و گزارش‌های از خشونت علیه مهاجران افغانستانی، شماری از چهره‌های شناخته‌شده‌ی سیاسی افغانستان به این موضوع واکنش نشان داده‌اند و خواستار بردباری مردم ایران در چنین فضا و شرایط شده‌اند.
امرالله صالح، معاون پیشین ریاست جمهوری افغانستان و رحمت‌الله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان از جمله چهره‌های هستند که در این رابطه واکنش نشان داده‌اند.
آقای صالح با نشر نامه‌ای به مردم ایران در ایکس، به موج مهاجر هراسی و درخواست‌ها برای اخراج مهاجران افغانستان به این کشور اشاره کرده و نوشته است: «ضمن آنکه می‌‌دانیم دستان ناپاک و مزدور صفتانه‌ای با ارائه تبلیغات سوء در پی مکدر ساختن روابط دو ملت هستند، از پرداختن به واکنش‌های سخیف بعضی‌ها در حاشیه این موضوع صرف نظر می کنیم. توصیه ها و مطالباتی نیز بیان می شود که مهاجرین بهتر است برگردند به خاک و وطن خود و آنجا را آباد کنند تا وادار به آواره گی و تحقیر نشوند.»
او افزوده است: «این مشورت و توصیه نهایت بجاست اما دلایل و عواملی وجود دارد که این مهاجران به این زودی و سهولت که شما آرزو دارید توان برگشت و ساختن حال خوشایند در وطن شان را ندارند. از شما خواهش می‌کنیم که به عوامل یادشده دراین نامه عطف توجه فرمایید تا با درک شرایط ناگوار این مهاجران و تا فراهم شدن زمینه‌های بازگشت شان، تحمل و بردباری بیشتری را شاهد باشیم.«
او در ادامه به تسلط طالبان بر افغانستان و ناچاری مهاجران برای ترک این کشور، روابط تاریخی و تمدنی دو کشور و سرنوشت مشترک دو کشور همسایه در تعاملات جهانی اشاره کرده است.
رحمت‌الله نبیل نیز در نامه‌ی به مردم ایران نوشته است: «مردم افغانستان امروز نه به انتخاب خود، بلکه به اجبار شرایط، آواره شده‌اند. آن‌ها به دنبال آرامش، امنیت و فرصتی برای زندگی هستند. آنان با امید به سرزمینی با تمدن چندین هزار ساله و مهربانی شما پناه آورده‌اند.»
او در ادامه افزوده است: «شما مردم ایران طی پنج دهه جنگ در افغانستان با پناه دادن میلیون‌ها آواره افغان با مهربانی و انسان‌دوستی خود، چهره زیبایی از ایران به جهانیان نشان داده‌اید و نشان داده‌اید که ایرانیان میراث‌داران تمدن بزرگ، مردمی مهمان‌نواز و باگذشت هستند و نگذارید این چهره خدشه دار شود.»
جرم فردی است
در دوئل جدید سایبری‌ها و موج جدیدی از مهاجر ستیزی که در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاده است، تلاش‌ها این‌گونه است که همه‌ی مهاجران افغانستانی را با اشاره به قضایا و موارد خاص، «مجرم»، «جانی» و «تروریست» معرفی کنند که برای اخلال امنیت ایران وارد این کشور شده‌اند و هشدارهای نیز از عواقب تداوم حضور آنان در ایران صادر می‌شود.
در واکنش‌های چهره‌های سیاسی افغانستان به این مسئله نیز پرداخته شده است و گفته شده است که دست داشتن افرادی از میان مهاجران افغانستانی در جرایم جنایی، امری انکار ناپذیر است، اما جرم آنان باید به‌عنوان یک مسئله فردی درنظر گرفته شود و به همه‌ی مهاجران آواره و کارگران فقیر نسبت داده نشود.
امرالله صالح نوشته است: «در میان میلیون‌ها آواره افغانستان حتمن عناصر ناسالم و مخل نظم وجود دارد. برخورد قانونی با مجرمین مورد اعتراض کسی واقع نخواهد شد و احساسات هیچ‌کس را جریحه دار نخواهد ساخت. جرم یک عمل شخصی است و انتظار می‌رود باعث ایجاد سوء نگاه به عموم و بیگناهان نشود.»
رحمت‌الله نبیل نیز گفته است: «ما از مشکلات اقتصادی که مردم ایران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند آگاهی داریم. اما دامن تمدن بزرگ ایران بسیار فراخ‌تر و والاتر از آن است که در صدد انتقام‌جویی از مهاجرین بی‌پناه و بدبخت افغانستان برآید. گناه و جرم یک مجرم نباید به همه مهاجرین آسیب برساند. فراموش نکنید که این مردم به دنبال فرصت برای زندگی بهتر هستند و نباید به جرم فردی خاص، همگی آنان مجازات شوند. جوانان افغانستان، همانند جوانان شما، رویاهای بزرگی دارند. آن‌ها می‌خواهند درس بخوانند، بازی کنند از زیبایی های خدا داد کشور شان لذت ببرند و به آینده امیدوار باشند. اما جنگ، این رویاهای شیرین را به کابوسی تلخ تبدیل کرده است.»
برخلاف سایبری‌ها، بسیاری از شهروندان افغانستان نیز خواستار برخورد نهادهای تنفیذ قانون ایران با گروه‌های مجرم در میان مهاجران افغانستانی هستند و به این باوراند که آنان از کلیت جامعه مهاجران نمایندگی نمی‌کنند و رفتار آنان بازتاب دهنده رفتار همه‌ی مهاجران افغانستانی نیست.
بر اساس صحبت‌های شماری از مهاجران افغانستانی با خبرنگار شفقنا، گروه‌های خاص و کوچکی در میان مهاجران افغانستانی در ایران هستند که با فرهنگ، روابط تاریخی، زبانی و مذهبی دو کشور بیگانه هستند و در صدد ایجاد مشکل برای جامعه میزبان و مهاجران هستند.
مهاجران افغانستانی خواستار شناسایی چنین افرادی از سوی پولیس و نهادهای تنفیذ قانون ایران هستند و به این باور هستند که برخورد با آنان و بازتاب واقعیت‌ها در مورد حضور مهاجران، واکنش سریع و قاطع نهادهای مجری قانون ایران با سایبری‌ها و افرادی که تشویق به مهاجر ستیزی و مهاجر هراسی می‌کنند، می‌تواند در بهبود شرایط زیست مهاجران و جلوگیری از موج مهاجر ستیزی در آینده جلوگیری کند.