شمه ای از زندگی نامه آیت الله احسانی یکاولنگی
دانشمندان وارثان پیامبرانند چرا که پیامبران درهم و دیناری از خود به یادگار نگذاشتند بلکه علوم و احادیثی از آن ها به یادگارماند که هرکس بهره ای از آن داشته باشد بهره فراوانی از میراث انبیاء برده است.
بی شک علمای متعهد و آگاه در طول تاریخ اسلام و تشیع دژ نفوذناپذیر اسلام در مقابل تهاجمات و کج روی ها بوده اند که پابه پای پیشرفت و مقتضیات زمان کاروان حقیقت جویی بشریت را با دعوت به علم و دانش و بیزاری از جهل و خرافات به سوی اهداف آسمانی پیامبران عظیم الشأن هدایت و رهبری نمودند. از همه مهمتر اینکه در هر نهضت و انقلاب اسلامی و مردمی که در گوشه و کنار ممالک اسلامی اتفاق افتاده است دانشمندان مسلمان اولین کسانی بوده اند که لباس سرخ شهادت را بر قامت خود آراسته اند و کمتر جنبش و قیام اسلامی را میتوان یافت که در آن عالمان دینی پیشتاز در شهادت و اسارت نباشند از آنجاست که استعمارگران بین المللی در هر کشور اسلامی قصد تجاوز را داشته باشند در اولین گام به سراغ عالمان دینی آگاه و متعهد رفته و با خدعه و نیرنگ جدایی دین از سیاست و جامعه، می کوشند تا تنها مانع را از سر راه بردارند.
در طول تاریخ عالمان دینی با صداقت و تعهد،قناعت و شجاعت،صبر و زهد و احساس مسئولیت در مقابل مردم تکیه گاه مطمئن مردمان بوده اند و با تحمل زخم زبان ها،اذیت و آزارها،تبعید،زندان و شهادت از مرزهای اعتقادی و دینی دفاع کرده اند که یکی از این عالمان دینی خدوم به دین و میهن چهره نامدار،آگاه و متعهد،فاضل ارجمند خلف صالح حضرت آیت الله العظمی رئیس (ره)، حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد حسین احسانی (ره) است. شخصیتی که اخلاق اسلامی زینت بخش مقام علمی،سیاسی و اجتماعی ایشان بود و با دوری از مظاهر دنیا و ظواهر آن در کنار تقوا و توکل بر خدای سبحان، تواضع با مردم و احترام به بزرگ و کوچک و با تحمل بسیاری از مشکلات برای احیای کلمه حق و با خدمت به مردم مجذوب دل های همگان گردید.
ارتحال جانسوز این دانشمند آگاه و متعهد مجال مناسبی برای گذری کوتاه و واکاوی زندگی پربار و اندیشه سیاسی،علمی و فرهنگی ایشان است.
کودک پاک فطرت از تبار سادات حسینی در 15 ثور سال 1334 هجری شمسی در مطقه زارین یکاولنگ از توابع ولایت بامیان در خانواده علم و تقوای آیت الله العظمی سید محمد حسن رئیس یکاولنگی (ره) دیده به جهان گشود تا زندگی را برای تجربه بندگی خالق و خدمت به مخلوق بیازماید و پله های سعادت و کمال را طی نماید به همین منظور از همان ایام کودکی در سن 10 تا 14 سالگی دروس مقدماتی حوزه را نزد اخوی بزرگشان آیت الله احسانی بزرگ و همچنین برخی از طلاب مدرسه علمیه محمدیه(ص) زارین، حتی در ایام تعطیل فرا گرفت. در سال 1347 همراه پدر بزرگوارشان حضرت آیت الله العظمی رئیس (ره) و مادر مهربانشان به منظور ادامه تحصیل عازم نجف اشرف گردید و در آن مرکز بزرگ علمی و دینی در مدرسه علمیه جامعة النجف مقیم و مدتی تحت سرپرستی شهید حجت الاسلام والمسلمین سید حسینعلی حسینی یکاولنگی و تحت اشراف مرحوم سید محمد کلانتر مدیر مدرسه، ادبیات عرب و سایر دروس متداول در جامعة النجف را نزد اساتیدی چون شیخ مدار زاهدی و شیخ غلامعلی محمدی، شیخ محمد علی فاضل سنگ تخت فرا گرفت و در زمان افتتاح مدرسه دارالحکمه مرحوم آیت الله العظمی حکیم (ره) در جامعة النجف اقامت داشت. پس از افتتاح دار الحکمه، مقیم آنجا شد و از اساتید سطوح عالی آنجا همچون شهید آیت الله مدنی،آیت الله شیخ مجتبی لنکرانی، آیت الله سید احمد مددی،آیت الله صدار بادکوبه ای،آیت الله العظمی شیخ اسحاق فیاض،آیت الله سید حسن مرتضوی شاهرودی، شیخ عباس قوچانی معروف به منظومه بهره جست. مرحوم احسانی در سال 1354 از مدرسه علمیه دارالحکمه به خاطر داشتن روحیه انقلابی توسط حکام بعث عراق اخراج و به کشور ایران تبعید شد و وارد حوزه علمیه قم گردید وی ضمن مقابله با رژیم ستمشاهی از طریق سخنرانی و با ساکن شدن در مدرسه علمیه مؤمنیه رسالت علمی و فرهنگی خویش را در منظر آیات عظام چون آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (ره) مباحث الفاظ و آیت الله العظمی تبریزی (ره) مباحث فقه و آیت الله العظمی وحید خراسانی دوره کامل اصول، آیت الله محمد علی گرامی و آیت الله العظمی حسن زاده آملی و آیت الله جوادی آملی درس اسفار را آموخت.
فهرستی از فعالیت های سیاسی و اجتماعی مرحوم احسانی:
الف- نقش حجت الاسلام و المسلمین احسانی در تأسیس حرکت اسلامی افغانستان:
با وقوع کودتای مارکسیستی و هجوم ارتش سرخ شوروی سابق به افغانستان مرحوم احسانی تصمیم می گیرد که جهت ادای وظیفه دینی و ملی در کنار ملت و برادران خویش قرار گیرد و در جهت رهبری و سوق مجاهدین در صحنه های حق علیه باطل در ابتدا یک تشکل روحانی را با همکاری جمعی از همفکرانش در قم ایجاد نموده و با جلسات پیگیر در شب های جمعه به تحلیل و تجزیه مسائل جاری می پرداختند در همین جلسات مسائلی مطرح شد که منجر به اندیشه تأسیس یک تشکل سیاسی و اجتماعی به رهبری یک چهره معتبر علمی و اجتماعی و زمینه برای دعوت آیت الله محسنی از سوریه را فراهم نمود و حضور ایشان در قم سرانجام منجر به تشکیل حرکت اسلامی افغانستان شد.
ب- استاد احسانی یکاولنگی از آنجا که یکی از تأثیرگذارترین چهره های سیاسی و علمی در هدایت انقلاب اسلامی بود در این راستا نقش ایشان در تأسیس و تدوین اساسنامه شورای اتفاق اسلامی افغانستان و نقش فعالانه ایشان در فرو نشاندن تنش های سیاسی بین نیروهای جهادی سبب شد وی از سوی رئیس شورا آیت الله بهشتی (ره) به عنوان معاون رهبری شورای اتفاق و نیز رئیس شورای فرهنگی انتخاب گردد.
ج- استاد احسانی در سال 1363 مجدداً به قم بازگشت و با عضویت در مجمع جهانی اهل البیت علیهم السلام و دبیرخانه دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای به عنوان عضو شورای عالی نظارت بر مدارس افغانستان و نیز یکی از بنیانگذاران و رئیس مجمع مشورتی مهاجرین افغانستانی مقیم ایران و عضو شورای علمای تشیع افغانستان به فعالیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ادامه داد تا اینکه در شب یکشنبه مورخ 11/3/1388 شمسی همزمان با ایام شهادت یگانه دخت نبی اکرم (ص) حضرت فاطمه زهرا (س) در اثر عارضه تنفسی در سن 54 سالگی ندای حق را لبیک گفت و به دیار ابدی شتافت و ملت انقلابی و جامعه علمی و فرهنگی ما را به سوگ نشاند.
عناوین مهمترین فعالیت های آن مرحوم در طول عمر با برکشتان به شرح ذیل است:
1- معاون حزب رفاه ملی افغانستان
2ـ عضو هیئت تحریریه مجله استقامت ارگان نشراتی حرکت اسلامی افغانستان.
3- عضو هیئت تحریریه مجله فجر امید نشریه حرکت اسلامی افغانستان.
4- عضو هیئت تحریریه مجله اخوت وابسته به نمایندگی مقام معظم رهبری مدظله العالی.
5- تدوین کتاب زندگی نامه آیت الله العظمی رئیس یکاولنگی (ره).
6- نگارش و تدوین زندگی نامه شهید لم لم یکی از فرماندهان شجاع اوایل انقلاب.
7- نگارش تقریرات دوره اصول آیت الله العظمی وحید خراسانی.
8- نگارش تقریرات دوره فقه آیت الله العظمی تبریزی (ره).
9- نگارش کتاب پاسخ به شبهات روز بر اساس حروف الفباء.
10-عضویت دبیرخانه مجمع جهانی اهل البیت علیهم السلام.
11- عضویت دبیرخانه مقام معظم رهبری در امور افغانستان.
12- عضویت مجمع علمای شیعه و سنی افغانستان.
13- عضویت دفتر فرهنگی،خدماتی ثقلین.
منبع: خبرگزاری رشد