از آرزوهای امان الله برای کشور تا افغانستان امروزی
امان الله خان دستور داده بود که بجای لباس سنتی مردم کابل و مامورین دولتی لباس غربی به تن کنند؛ اما رییس جمهور غنی با لباس سنتی و شمله در مراسم استقلال حاضر شد.
امان الله خان برعلاوه اینکه از تن همسرش نشرمید و آن را پنهان نکرد، خواست ملکه ثریا حجابش را بردارد و او را با خود در سفرهای خارجی اش هم میبرد. در ولایات مشرقی که امروز جشن استقلال با شکوه هرچه بیشتر از سالهای گذشته برگزار شد نه تصویری از ملکه ثریا دیده می شد، نه زنی که در کنار مردان این روز را جشن بگیرد.
دستآوردهای دوره امان الله خان مدیون تلاش مستمر و چندین ساله مشروطه خواهانی بود که دلشان برای آزادی کشور و حاکمیت قانون، قانونی برای همگان پر پر میزد، اما اشرف غنی از این ستون های محکم استقلال و روشنفکری کشور هیچ یادی نکرد.
امان الله خان برای اولین بار با الگوگیری از کشورهای متمدن نظام نامه ها و قوانین جزایی کشور را تدوین کرد. اشرف غنی جشن استقلال را در شرایطی برگزار کرد که جنرال جرات پا بر گلوی سرباز اردوی ملی گذاشته و احدی توانایی برخورد قانونی با او را ندارد. مشرقی ها در شرایطی با نام امان الله مانور سیاسی دادند که در اکثر مناطق جنوب پول افغانی ارزشی ندارد و در داد و ستد روزمره از کلدار پاکستانی استفاده میشود.
امان الله خان توجه خاصی به معارف داشت. ملکه ثریا برای اولین بار مکتب دخترانه را از پول شخصی خودش در کابل اعمار کرد، مشرقی ها و جنوبی ها در شرایطی از این روز تجلیل کردند که اکثر زنان این مناطق از نعمت سواد محروم هستند و در تمامی هلمند یک زن پزشک وجود دارد، فقط یک زن!
امان الله خان، دین را سوای سیاست می دانست، او یکی از ملاهای سرشناس افراطی دینی را که بغاوت کرده بود اعدام کرد. مشرقیها در شرایطی از امان الله خان تجلیل کردند که اندیشه غالب در مشرق اندیشه افراطیت دینی است و اکثریت مطلق مخالفین مسلح علیه نظام از بین آنها قد علم کرده اند.
اشرف غنی با دهن پُر و رگ گردن پندیده از امان الله خان تجلیل کرد و گفت ما شیر استیم که جرات ندارد طالبان باغی را اعدام کند.
امان الله خان اولین قانون اساسی افغانستان را تدوین کرد؛ اما قانون اساسی امروز در شرق و جنوب افغانستان آنتن نمیدهد.
* جلیل بهفر