• جمعه, 10 حمل 1403
    خبرگزاری افغان ایرکا

آلمان؛ سراب پناهجویان

 آلمان؛ سراب پناهجویان

روزنامه همدلی در صفحه بین الملل مشکلات مهاجرت به اروپا را بررسی کرد و نوشت: گذشتن از کوه و جنگل و بیابان، سوار بر چارپایان یا با پای پیاده و بعد دریانوردی با قایق های بادی و ناامن تنها بخشی از مشکلات پناه جویان است. سختی های اصلی زمانی است که رسیدگی به پرونده پناهندگی آنها آغاز می شود.
 در این گزارش که در شماره چهارشنبه سوم سنبله/شهریور 1395 خورشیدی منتشر شد، آمده است: از روز 16 اسد/مرداد قانون جدید پناه جویی در آلمان به اجرا درآمده است. هدف از تصویب این قانون بیش از هرچیز رسیدگی سریع تر به پرونده پناه جویانی است که از سال 2015 و با «فراخوان» آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به این کشور آمدند.
بر اساس این قانون جدید، مراحل پذیرش و ثبت نام اصلی پناه جویان و نیز دریافت تقاضای پناهندگی آنان بایستی تا پایان ماه سپتامبر (کمتر از 40 روز دیگر) پایان پذیرد. این در حالی است که در ماه مه تنها در ایالت نوردراین وست فالن در غرب آلمان که شهرهای کلن، بن و دوسلدورف در آن قرار دارد، 109 هزار پناه جوی جدید وارد شده اند.
ثبت نام و دریافت تقاضای پناهندگی 109 هزار نفر در عرض کمتر از 40 روز؛ شاید چیزی شبیه رویا یا شاید هم کابوس باشد.به دلیل تحقق همین امر، اداره مهاجرت روند تازه ای را در رسیدگی به پرونده پناه جویان آغاز کرده است. در این روند کار ثبت نام و مصاحبه اصلی پناه جویان که سرنوشت پرونده پناه جویی آنها را تعیین می کند در یک روز و هم زمان انجام می شود.
این در حالی است که پیشتر سه هفته قبل از روز مصاحبه اصلی به پناه جو تاریخ دقیق مصاحبه اطلاع داده می شد و او فرصت داشت تا خودش را آماده کند ولی حالا تنها یک روز قبل به آنها اطلاع می دهند که وسایل بهداشتی خود را همراه داشته باشند چون قرار است به جای دیگری بروند. بعد با یک اتوبوس به محل اقامت پناه جویان رفته و آنها را گروهی به محل های ثبت نام منتقل می کنند، یک یا دو شب در آنجا می مانند تا مراحل ثبت نام و مصاحبه به پایان برسد.
ناهید کشاوزر، مشاور امور پناهندگان در موسسه «شورای امور پناهندگان شهر کلن» در گفت وگو با دویچه وله در این باره چنین می گوید: «شما یک شرایطی را مجسم بکنید که پناه جویی که در مدت مثلا هفت هشت ماهی که در آلمان بوده بارها و بارها جابهجا شده، از شهری به شهری، یا درون خود شهرها کلی جابهجا شده. بعد به او می گویند می خواهیم تو را به جای دیگری ببریم. برای خیلی ها ناروشن است که حالا ما را میخواهند سوار اتوبوس بکنند، دوباره کجا میخواهند ببرند؟ آیا به یک کمپ تازه میبرند؟ در نتیجه این ناآگاهی و این سریع اتفاق افتادن، امکان آمادگی برای مصاحبه اصلی را که در واقع برای هر پناه جو سرنوشت ساز است از او می گیرند.
در واقع دل نگرانی ما این است که اینها بیشتر مصاحبه اصلی پناه جویان کشورهایی را همزمان با ثبت نام انجام می دهند که می خواهند آنها را پس بفرستند.»
در طول یک سال گذشته و با افزایش تعداد پناه جویان در آلمان، اداره مهاجرت برخی کشورها از جمله افغانستان و تونس را جزو کشورهای امن اعلام کرد. بر این اساس، اداره مهاجرت می تواند پناه جویان این کشورها را بازگرداند.
نگرانی سازمان های دفاع از حقوق پناه جویان حالا این است که انجام هم زمان ثبت نام و مصاحبه به دلیل تسریع روند بازگرداندن این پناه جویان باشد.به گفته خانم کشاورز در نیمه اول سال 2016، 13 هزار و 111 نفر به کشورهایشان بازگردانده شدند که بیشتر آنها افغانستانی بودند.

تضییع حقوق پناه جویان
هر پناه جو در زمان مصاحبه اصلی حق دارد یک فرد مورد اعتماد خود را با خود همراه ببرد ولی باید این موضوع را از قبل به اداره پناهندگی اعلام کند. در روند جدید به دلیل سرعت این کار و اینکه تنها یک روز قبل به پناه جویان اطلاع داده می شود که باید برای ثبت نام و مصاحبه بروند، این حق نیز از پناه جو سلب می شود.
گذشته از این ها به گفته ناهید کشاورز اصولا به پناه جویان اطلاع داده نمی شود که آیا مصاحبه اصلی هم در همان روز ثبت نام صورت می گیرد یا نه بلکه تنها به آنان گفته می شود که مثلا فردا آماده باشید و وسایل بهداشتی خودتان را هم همراه داشته باشید.
مشکل دیگر این شکل از مصاحبه به عقیده ناهید کشاورز این است: «نکته مهم دیگری که در واقع در نظر گرفته نمیشود این است که خیلی از کسانی که آمدهاند، بحرانهای روحی متفاوتی را از سر گذراندهاند و دچار تروما (خاطرات تلخ و ضربه ها و آسیب های روانی) هستند و نمی توان به این شکل با آنها مصاحبه کرد.»
از سوی دیگر به علت کمبود نیروی انسانی برای رسیدگی به پرونده پناه جویان، افرادی بی تجربه تنها با گذراندن دوره های کوتاه مدت به این کار گمارده شده اند که تجربه کافی برای این کار را ندارند.
ناهید کشاورز در این باره می گوید: «اینها افرادی هستند که تجربه این کار را ندارند، با حساسیتهایی که در این کار وجود دارد آشنا نیستند و برخورد خود اینها میتواند در مورد وضعیت پناه جوها مسئلهساز باشد، بهخصوص تاکید میکنم در مورد زنان و نوجوانانی که زیر 18 سال هستند و به تنهایی اینجا آمدهاند.»

سلب حق اقامت در شهرهای دیگر
قانون جدید پناهندگی در آلمان تعیین محل زندگی پناهنده حتی پس از پایان پروسه پناهندگی را در اختیار شهرداری ها قرار داده است یعنی در حقیقت این شهرداری ها هستند که با توجه به ظرفیت هر شهر تصمیم می گیرند هر پناهنده در چه شهر یا روستایی اقامت داشته باشد.
پیش از این تنها برای نوع خاصی از پناهندگان غیرسیاسی این قانون وجود داشت و آنها تا زمانی که کمک هزینه دولتی دریافت می کردند اجازه تغییر محل اقامتشان را نداشتند. ولی پناهندگان سیاسی از این قانون مستثنی بودند و می توانستند خودشان شهر محل اقامت شان را انتخاب کنند.
در قانون جدید، تفاوتی میان پناهنده سیاسی و غیر سیاسی نیست و تعیین محل زندگی هر دو گروه با شهرداری هاست.
ناهید کشاورز این قانون جدید را بسیار مسئله ساز دانسته و می گوید: «شما فکر کنید یک پناه جویی که در یک شهر یا روستای خیلی کوچکی زندگی کرده و در آنجا پناهندگی و حق اقامتاش را گرفته، اگر قرار باشد همیشه آنجا بماند، از خیلی حقوق مثل حق کار، حق تحصیل و حق ورود به جامعه و شرایط دیگر محروم می شود. یعنی شما مجبورید در جایی بمانید، بدون اینکه امکانات داشته باشید. این امر، روند هم گرایی را هم که مرتب از آن حرف میزنند و روی آن تاکید می کنند مختل می کند.»
مجموعه این شرایط بسیاری را واداشته تا عطای پناهندگی را به لقایش ببخشند. ناهید کشاورز می گوید تعداد نسبتا زیادی از ایرانیان پیش از ثبت نام و یا مصاحبه نتوانسته اند شرایط اینجا را تاب بیاورند و به ایران بازگشته اند. حتی تعدادی عراقی نیز شرایط سخت زندگی در عراق را به اینجا ترجیح داده و برگشته اند. تنها سوری ها بوده اند که حاضر به بازگشت نشده اند.
بازگشت داوطلبانه پناه جویان به گفته خانم کشاورز تاثیری منفی بر پرونده سایر پناهندگان نیز می گذارد چرا که سخت بودن شرایط در کشور خودشان را برای مسئولان اداره پناهندگی باورناپذیر می کند.
ناهید کشاورز تاکید می کند که این مشکلات باید بارها و بارها گفته شود تا کسانی که قصد پناهندگی دارند بدانند که تنها رسیدنشان به آلمان مسئله را حل نمی کند بلکه مشکلات اصلی از زمانی شروع می شود که آن ها به عنوان پناه جو در آلمان ثبت می شوند و باید مراحل پناهندگی را پشت سر بگذارند؛ مشکلاتی که تنها وجود شرایط جنگی در کشور مبدا است که می تواند تحمل آنها را آسان تر کند.

  پربازدید ترین