آغاز توقف برخی تعهدات برجامی ایران
یک مقام آگاه در سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد که اجرای برنامه‌های مربوط به توقف برخی تعهدات ایران در برجام که در بیانیه اخیر شورای عالی امنیت ملی این کشور بر آن تاکید شده آغاز شده است.
وی افزود: توقف برنامه‌های مربوط به رعایت سقف تولید اورانیوم غنی شده و همچنین تولید بدون محدودیت آب سنگین در تاسیسات اراک که در دوره 60 روزه مربوط به گام اول بر انجام آن تاکید شده، برنامه هایی است که با جدیت دنبال می‌شود.
این مقام آگاه همچنین گفت که در روزهای جاری برای آگاهی افکار عمومی از اقدامات انجام شده، برنامه‌هایی برای بازدید نمایندگان رسانه‌های گروهی از تاسیسات فعال در نطنز و اراک پیش بینی شده که به زودی اعلام خواهد شد.
18 ماه ثور سال جاری مصادف با خروج غیرقانونی و یکجانبه آمریکا از برجام، شورای عالی امنیت ملی در بیانیه‌ای خطاب به کشورهای عضو برجام اعلام کرد که از این روز برخی اقدامات خود در توافق برجام را متوقف می‌کند.
در بیانیه شورای عالی امنیت ملی ایران که طی نامه‌های جداگانه نیز از سوی حسن روحانی رئیس جمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی این کشور به سران کشورهای عضو برجام اعلام شده؛ به کشورهای باقیمانده در برجام 60 روز برای اجرای تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی فرصت داده شده و تاکید شده است: «در هر زمان که خواسته‌های ما تامین شود؛ ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف شده را از سر خواهیم گرفت، اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی ایران مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.»
براساس این بیانیه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که در مرحله فعلی دیگر خود را متعهد به رعایت محدویت‌های مربوط به نگهداری ذخایر اورانیوم غنی شده و ذخایر آب سنگین نمی‌داند.
براساس برجام جمهوری اسلامی ایران مقید بود تا 15 سال میزان ذخایر اورانیوم غنی شده را به 300 کیلو و ذخایر آب سنگین را به 130 تن محدود کند. در همین زمینه سید عباس عراقچی 18 اردیبهشت ماه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری عنوان کرد: ایران امروز اعلام کرد دیگر به این محدودیت قائل نیست و ما دیگر هیچ محدودیتی برای میزان ذخایر خود قائل نیستیم. اینکه ذخایر به چه مراحلی می‌رسد و چه میزان افزایش می‌یابد، دست خودمان است، با توجه به ظرفیت‌های فنی، نیازها و تعاملات دیپلماتیک در عرصه عمل تصمیم می‌گیریم که با چه سرعتی مواد و ذخایر خود را افزایش دهیم.
در این بیانیه به کشورهای باقی مانده در برجام 60 روز فرصت داده شد تا تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی را عملیاتی کنند. چنانچه در این مهلت کشورهای مزبور قادر نباشند مطالبات ایران را تامین کنند، در مرحله بعدی جمهوری اسلامی ایران رعایت محدودیت‌های مربوط به سطح غنی سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن سازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد.
سه شنبه شب 18 ثور سال گذشته (1397) بود که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در اظهاراتی خروج این کشور از برجام را اعلام کرد و گفت که سندی را برای بازگرداندن تحریم‌ها امضا می‌کند و افزود که بالاترین سطح تحریم‌های اقتصادی علیه ایران بعد از دوره‌های 90 و 180 روزه اعمال خواهد شد. دور اول تحریم های مزبور در مرداد ماه وارد فاز اجرایی شد و ترامپ شامگاه دوشنبه 15 مرداد ماه با امضای فرمانی رسما دستور اجرای اولین بسته تحریم‌ها علیه ایران را صادر کرد و مقام‌های دولت ترامپ جمعه 11 ماه عقرب نیز اعلام کردند که دور دوم تحریم‌ها از روز دوشنبه (پنجم نوامبر) 14 آبان ماه به اجرا درخواهد آمد.