- تاریخ انتشار: شنبه, 13 دلو 1403|08:20
- نظرات: 0
دلایل در خواست حکم باز داشت رهبران طالبان
در حال حاضر سازمان ملل و دیوان کیفری بین المللی وارد اقدام شده اند و این در واقع همان فشارهای مضاعف هستند که بر طالب ها وارد می شود
دلایل حقوقی و سیاسی در خواست حکم باز داشت رهبران طالبان؛
قطعا دادستان دادگاه بین‌المللی کیفری لاهه، دلایل حقوقی و سیاسی برای در خواست حکم باز داشت دارد. معتبر ترین دادگاه در جهان همین دادگاه بین‌المللی لاهه است. همین دادگاه اخیرا در مورد نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و گالانت وزیر دفاع پیشین اسراییل حکم باز داشت صادر کرد. بیش از 120 کشور در جهان عضو این دادگاه هستند چون آن را تایید کرده و عضو جهانی دادگاه بین‌المللی لاهه شده اند. گرچه می دانیم دلایل سیاسی که چالش عمده در برابر دلایل حقوقی است، اگر مانع اقدام نشود کشورهای عضو می توانند، متهم و متهمان را در هرجا که ببینند، باز داشت نمایند. نکته بسیار مهم دیگر این است که متهمان تا زنده هستند، حکم در باره شان لازم الاجرا می باشد. مثلا مریضی، باز نشستگی از سمت و.. احکام را لغو نمی کنند.
در خواست حکم باز بازداشت در مورد شیخ هیبت الله رهبر طالب ها و شیخ عبدالحکیم حقانی قاضی القضات طالب ها می تواند دلایل حقوقی زیر را داشته باشد. رهبران طالبان در طی سالها و به خصوص در طی سه سال چند ماه، متهم به جنایات جنگی، نقض سیستماتیک حقوق بشر و ارتکاب جنایات علیه بشریت و نسل کشی هستند. قتل‌های هدفمند، شکنجه، تجاوز به زنان در زندانها و تبعیض علیه اقلیتها و زنان شامل جنایات طالب ها می شوند. و در این ارتباط گزارش‌های گسترده از طرف سازمان ملل متحد و سازمانهای معتبر حقوق بشری، منتشر شده است.
نگاه به محتوای این گزارش‌ها نشانده پاکسازی‌های قومی، کوچهای اجباری و کشتار غیر نظامیان توسط طالبها می باشند. از دلایل بسیار عمده و مهم دیگر که می تواند دلیل اقدام دادگاه بین‌المللی باشد ارتباط ارگانیک و پیچیده طالب ها با شبکه‌های تروریستی مانند القاعده، و بیش از 20 شبکه تروریستی مستقر در افغانستان باشد. البته القاعده شاخص ترین است زیرا مسبب اصلی حملات 11 سپتامبر 2001 در آمریکا شناخته شده است اما گروه های زیادی از دیگر کشورها در افغانستان حضور دارند و این هم می تواند مستند در خواست حکم باز داشت باشد.
دلیل حقوقی دیگر می تواند نقض قوانین بین‌المللی و أصول دیپلماسی که سبب بی نظمی در افغانستان و بیرون از افغانستان شده است. میلیونها مهاجر، دلیل واضحی بر نقض قوانین بین‌المللی می باشد و طالب ها به وضوح عدم تعهد و پایبندی خود را برای تشکیل دولت جدید مبتنی بر موافقتنامه دوحه، نشان داد. من در گفتگوهایی دوحه حضور داشتم و می دیدیم که طالب ها از موافقتنامه فقط یک موردش را قبول کرد و آن خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بود اما بقیه محتوای و مفاد سند را نقض کردند. البته گذشته از این دلایل که بار حقوقی دارد، دلایل دیگری هم در صدور حکم دادگاه بین‌المللی داریم. طالب ها تهدید برای منطقه و جهان شناخته شده است. دادگاه با درخواست صدور حکم می خواهد یک نوع باز دارندگی ایجاد نماید و مانع گسترش فعالیت‌های تهدید امنیتی در منطقه و جهان شود.
چنانچه عرض کردم در افغانستان ده ها گروه تروریستی برای بی ثباتی منطقه و جهان حضور دارند. تحریم‌ها علیه رهبران طالبان و حالا هم حکم باز داشت دلیل بر کنترل و منع گسترش نفوذ طالب ها در منطقه و جهان می تواند، باشد. یکی از دلایل عمده سیاسی دیگر می تواند این باشد که در خواست حکم باز داشت ابزار دیپلماتیک نیرومندی است جهت أعمال فشار بر طالب ها تا حقوق بشر را رعایت نمایند و صادقانه در گفتگوهایی صلح افغانستان شرکت نمایند. در ماه های گذشته برخی از کشورها اقداماتی را روی دست گرفتند که بر طالب ها فشار وارد نمایند تا دست از اقدامات زن ستیزانه و اپارتاید بر دارند و این کشورها طرح شکایت از طالب ها را در دادگاه لاهه مطرح کردند. در خواست حکم بازداشت شیخ هیبت الله و عبدالحکیم حقانی مرتبط به همین اقدامات گفته شده است و گفته می رهبران عمده دیگر مثل ملا ندیم و ملا خالد حنفی در فهرست باز داشت های بعدی قرار دارند.
نتیجه اینکه در اقدام دادگاه بین‌المللی کیفری ما شاهد ترکیبی از دو نوع اقدام سیاسی و حقوقی می باشیم. اجرای عدالت و نفی تبعیض و اپارتاید یک امر حقوقی است و به موازات آن شاهد اقدامات سیاسی نظیر فشارهای دیپلماتیک از جانب کشورها هستیم. در حال حاضر دو نهاد جهانی یعنی سازمان ملل و نهاد دیوان کیفری بین‌المللی وارد اقدام شده اند و این در واقع همان فشارهای مضاعف هستند که بر طالب ها وارد می شود. فکر می کنم سال 2025 سال تغییر در افغانستان است و وضعیت فعلی دگرگون می شود نه اینکه طالب ها محو شود اما تغییر در ایجاد یک ساختار جدید مبتنی بر توافقات و عمدتاً موافقت نامه دوحه پیش خواهد آمد..
- منبع: خبرگزاری افغان ایرکا
- نویسنده: محمد ناطقی
برچسب ها:
شبکه های اجتماعی: