ندا محمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی طالبان، در سخنانی جنجالی، رهبر این گروه، هبت الله آخندزاده را «نایب پیامبر اسلام» توصیف کرده و اطاعت از او را «واجب شرعی» و هرگونه انتقاد از وی را «حرام» اعلام کرده است.
وزارت تحصیلات عالی طالبان اخیراً فایل صوتیای از وزیر این نهاد منتشر کرده که در آن ندیم بر «حقوق امیر مسلمانان» تأکید کرده و گفته است: «هیچ مسلمانی حق ندارد حتی یک ساعت بدون امیر زندگی کند.»
این در حالی است که هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، بهندرت در انظار عمومی ظاهر شده و از زمان به قدرت رسیدن این گروه در سال 2021، تنها یک بار در یک نشست لویه جرگه حضور یافته؛ آنهم بدون نمایش چهرهاش. طالبان اما او را «امیرالمؤمنین» مینامند و اطاعت از وی را بخشی از دین قلمداد میکنند.
وزیر تحصیلات طالبان در این نوار صوتی مدعی شده است که اطاعت از رهبر گروه صرفاً یک دستور سیاسی نیست، بلکه براساس «کتاب خدا» واجب است. او با صراحت اعلام کرده که «توهین یا نقد» نسبت به هبتالله آخندزاده، «حرام» است.
ندا محمد ندیم، که از چهرههای نزدیک به رهبر طالبان به شمار میرود، همچنین فهرستی از مسئولیتهایی که به باور وی، مسلمانان باید در قبال «امیر» انجام دهند، مطرح کرده است. او از اجرای حدود، حفاظت از مرزها، اقامه نماز جمعه، جمعآوری صدقات و اشاعه دین بهعنوان بخشی از وظایف جامعه اسلامی نام برده است.
طالبان تاکنون با سرکوب شدید منتقدان داخلی، فضای خفقان را تقویت کردهاند. در مواردی، فعالان مدنی به دلیل انتقاد از سیاستهای رهبر طالبان بازداشت شدهاند. شیر محمد عباس استانکزی، معاون پیشین وزارت خارجه طالبان، از جمله مقاماتی بود که پس از انتقاد از ممنوعیت آموزش دختران، ناچار به ترک کشور شد.
ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از کلاس ششم یکی از تصمیمات جنجالبرانگیز هبتالله آخندزاده بوده که واکنشهای تند بینالمللی را در پی داشته است. این اقدام نه تنها شکافهایی در بدنه طالبان ایجاد کرده، بلکه انتقادات گستردهای را از سوی جهان اسلام و جامعه بینالملل برانگیخته است.
از سوی دیگر، اظهارات اخیر خالد حنفی، وزیر امر به معروف و نهی از منکر طالبان نیز بر نگرانیها افزوده است. وی در سخنرانیای با مسئولان این گروه، غیرمسلمانان از جمله هندوها و سیکها را «بدتر از چهارپایان» خواند. او با استناد به آیهای از قرآن، غیرمسلمانان را فاقد عقل و شعور توصیف کرد، که این سخنان نیز با واکنشهای منفی زیادی روبهرو شده است.
طالبان با این رویکردها در حالی در پی تثبیت ساختار ایدئولوژیک قدرت خود هستند که جامعه جهانی نسبت به انزوای بیشتر افغانستان و تشدید نقض حقوق بشر بهویژه حقوق زنان هشدار داده است.