جمعی از پژوهشگران و فعالان مدنی ایران در نامه ای خطاب به رئیس جمهور این کشور، با انتقاد از سیاست های اعمال شده علیه مهاجرین افغانستانی، خواستار توقف روند اخراج اجباری این مهاجرین و اتخاذ سیاست هایی مبتنی بر عدالت، انسانیت و کارآمدی شدند.
جمعی از پژوهشگران و فعالان مدنی ایران در نامهای خطاب به دکتر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور جمهوری اسلامی ایران، نسبت به سیاستهای جدید وزارت این کشور در قبال مهاجرین افغانستانی ابراز نگرانی کرده و خواستار توقف روند اخراج اجباری آنان شدند.
در این نامه آمده است: همانطور که مستحضرید در سه سال اخیر، حضور پناهندگان و مهاجرین افغانستانی در ایران به یکی از مسائل پرمناقشه جامعه بدل شده و اکنون بیش از هر زمان دیگری نیازمند مدیریتی مبتنی بر عدالت، اخلاق و کارآمدی برای کاهش تنشهای اجتماعی و رنجهای انسانی است.
امضاکنندگان با اشاره به تغییر سیاستها از حوت/اسفند سال گذشته تصریح کردند: از اسفندماه گذشته، سیاستی تازه از سوی وزارت کشور به اجرا درآمده که دارندگان مدرک موسوم به "برگه سرشماری" را هدف قرار داده است. براساس این تصمیم، از امسال تنها گروه محدودی از مهاجران اجازه تمدید این مدرک اقامتی را خواهند داشت.
در ادامه نامه تأکید شده است: این اقدام حدود دو میلیون مهاجر قانونی را در معرض بیمدرکی قرار میدهد و آنان را به مهاجران غیرقانونی بدل میکند که باید ظرف ماههای آینده ایران را ترک کنند. اجرای این سیاست با قطع خدمات اجتماعی و استفاده از ابزارهای قهری، پیامدهای جدی و نگرانکنندهای برای این جمعیت آسیبپذیر بهخصوص زنان و کودکان در پی خواهد داشت.
نویسندگان نامه ضمن اشاره به شرایط نامناسب بازگشت اتباع به افغانستان خاطرنشان کردند: بخش بزرگی از این افراد پس از تحولات سیاسی افغانستان در سال 1400 ناگزیر به ایران پناه آوردند و ازطریق طرح سرشماری سال 1401 به شکلی قانونمند در کشور اقامت داشتهاند. مستحضرید که در شرایط اقتصادی، امنیتی و اجتماعی کنونی افغانستان، امکان بازگرداندن امن این جمعیت وجود ندارد. ازاینرو، توجیه سیاست درحالاجرا بر مبنای اعتماد به دولت افغانستان یا سلب مسئولیت ازسوی دولت ایران نسبت به سرنوشت دو میلیون انسان، تنها به این دلیل که تبعۀ ایران نیستند، اخلاقاً پذیرفتنی نیست و با اصول و باورهای انسانی جامعۀ ما در تعارض است.
در بخش دیگری از نامه آمده است:ما معتقدیم اجرای چنین سیاستی تحتتأثیر فضای مسموم ضدمهاجری است که در سالهای اخیر با انتشار اخبار جعلی و تصویرسازیهای ناعادلانه علیه جامعۀ مهاجرین افغانستانی شکل گرفته و بخشی از افکار عمومی را دچار بدبینی کرده است.
امضاکنندگان تأکید کردند:در باور ما، راهکار حل این مسئله نه اقدامات ضربتی و قهری، بلکه فراهمسازی بستر بازگشت داوطلبانه در یک بازۀ زمانی بزرگتر، در کنار اتخاذ سیاستهای شمولگرا برای رفع تبعیض علیه مهاجرین در جامعۀ ایران است. همچنین بهرهگیری از ظرفیت نهادهای علمی کشور برای تولید گزارشهای کارشناسی دقیق میتواند با شناخت واقعیتهای حضور مهاجرین افغانستانی در ایران به بهبود تصمیمگیریها کمک کند.
در پایان این نامه خطاب به رئیسجمهور آمده است: از جنابعالی تقاضا داریم که در تصمیمگیری دربارۀ سرنوشت این دو میلیون انسان بیپناه، اصول حق و عدالت را مدنظر قرار دهید و اجازه ندهید تبلیغات منفی و رفتارهای تبعیضآمیز گروهی اندک، زمینهساز اجرای یکی از گستردهترین اخراجهای جمعی پناهجویان در تاریخ معاصر ایران شود.
گفتنی است اسامی امضاکنندگان این نامه که شامل دهها پژوهشگر و فعال مدنی است، به ترتیب حروف الفبا تنظیم شده و همچنان در حال تکمیل است.
امضاکنندگان بهترتیب حروف الفبا
سهیلا اثباتی
حمیدرضا احمدی
محمدکریم آسایش
پریا اسماعیلی
علی اکبر اسمعیل پور
زهرا اصغری
سپیده اکبرپوران
زهرا اکبری
شکوفه اکبری
پروین آهنگر
مریم ایثاری
زینب ایزدی
نگین باقری
ژیلا بنی یعقوب
فاطمه بهروزفخر
پریسا پویان راد
نسترن پیرکفاش
قمر تکاوران
آزاده ثبوت
علیرضا چمنزار
امیرحسین چیتساز زاده
احسان حسینی
محمدحسین حیدری
اعظم خاتم
مزدک دانشور
زهرا دقیانوس
الهام ذاکری
محمدجواد ذوالفقاریان
مریم رحیمی
فائزه رضازاده
پیام روشنفکر
محمد روزخوش
فرهاد ریاضی
سعیده زادقناد
مهدی زال بک
سیامک زندرضوی
سید حسین سراج زاده
زهره سروشفر
حسام سلامت
نسیم سلطان بیگی
مهدی سلیمانیه
افسانه سالاری
احمد شکرچی
فردوس شیخ الاسلام
رسول صادقی
اسما صارمی
ریحانه صارمی
افخم صباغ
مهسا صباغی
میلاد صفائی
اعظم صوفیانی
زهرا طاهری
شکیبا عابدزاده
صادق عبدی
فرزانه عرفانی منش
دلارام علی
نیلوفر فتحی
محمد فکری
کاوه فولادینسب
صبا قدیمی
پردیس قره بگلو
محدثه قزوینی
نرگس کارخانهای
شیما کاشی
عباس کاظمی
احمدعلی کدیور
مرتضی کریمی
محمدحسن کریمیان
جلال کریمیان سیچانی
سعید کشاورزی
کیانا کفاشیان
محمدرضا کلاهی
مریم کهنسال نودهی
سعیده گراوند
رجاء محمدی
فاطمه مقدسی
بهاره ناجی
آرش نصراصفهانی
حسن نوری
علی نوریان اردکانی
محیا واحدی
مروئه وامقی
حمیدرضا واشقانی فراهانی
شیما وزوایی
ترانه یلدا