اخراج اصولی مهاجرین غیرقانونی؛ مثل پاکستان نباشیم
با تشدید طرح اخراج مهاجران غیرقانونی، نگرانی ها درباره تبعات اجتماعی، انسانی و روانی آن افزایش یافته است.
در هفته‌ها و ماه‌های اخیر، موج تازه‌ای از اخراج مهاجرین غیرقانونی از ایران آغاز شده که باید به‌درستی مدیریت شود و براساس آنچه که عنوان شده به خروج کامل مهاجرین فاقد مدرک بیانجامد. چراکه انجام درست این موضوع نشان می‌دهد خدماتی که در طول این سالها جمهوری اسلامی ایران به مهاجرین ارائه داده براساس حفظ کرامت و در شآن هر دو ملت ایران و افغانستان بوده است.
مهاجران افغانستانی، که سال‌هاست در ایران زندگی کرده‌اند، اکنون با شرایط ویژه‌ای روبرو هستند. از یکسو موج جدید مهاجرت غیرقانونی از افغانستان شکل گرفته و از سوی دیگر مهاجرینی که بیش از چند دهه در ایران زندگی کرده‌اند، با مشکلات جدید دست و پنجه نرم می‌کنند.
جمهوری اسلامی ایران در طول 40 سال میزبانی از مهاجرین و به‌خصوص این چندسال اخیر به‌دلیل شرایط به‌وجود آمده در افغانستان، خدمات ارزنده‌ای را ارائه کرده است.
اکنون که طرح "اخراج مهاجرین غیرقانونی" مطرح است باید به این نکته توجه کرد که اجرای این طرح باید بر طبق اصول و قوانین وضع شده از سوی نهادهای مربوطه و به‌دور از هرگونه شتابزدگی صورت گیرد، چراکه می‌تواند عواقب ناگواری را برجای گذارد.
رهبر انقلاب اسلامی بارها بر "تکریم مهاجرین" تاکید کرده و همواره از مسئولین خواسته‌اند تا بر مبنای تفکر "امت واحده" با مهاجرین برخورد کنند.اگرچه بسیاری از مهاجرین که سابقه زندگی آنها به بیش از پنج دهه و حتی بیشتر می‌رسد، هنوز مشکلاتی در زندگی روزمره خود دارند، با اینحال اغلب مهاجرین قانونی با شرایط زندگی در ایران خو گرفته‌اند.
نسل‌های متعددی از مهاجران افغانستانی در ایران متولد و بزرگ شده‌اند و در دل جامعه ایرانی تنیده‌اند. فشار بر این جامعه، به‌ویژه بدون فراهم آوردن زیرساخت‌های بازگشت داوطلبانه و آبرومندانه، به معنای گسستن رشته‌های همدلی میان دو ملت هم‌زبان، هم‌دین و هم‌فرهنگ است.
قابل یادآوری است که جمهوری اسلامی همواره بر فرهنگ، دین، تاریخ و هویت مشترک تاکید کرده و افغانستان را تنها کشور دارای اشتراکات فراوان با ایران دانسته است. از طرفی نیز نمی‌توان از تبعات سنگین روانی و اجتماعی اقدامات اخیر در زمینه اخراج اجباری مهاجرین چشم‌پوشی کرد. متاسفانه این روند در زمانی شدت گرفته است که پاکستان نیز اخراج اجباری و بازداشت و آزار و اذیت مهاجرین افغانستانی را شدت بخشیده است.
کودکانی که نیمه‌شب از مدرسه و خانه رانده می‌شوند، خانواده‌هایی که از هم پاشیده می‌شوند و تصویری از پاکستان که در ذهن هزاران مهاجر به‌عنوان سرزمینی بی‌مروت نقش می‌بندد، زخم‌هایی است که به آسانی التیام نخواهند یافت.
دولت پاکستان با آغاز موجی از خشونت‌ها، انتقادهای بین‌المللی گسترده‌ای را علیه خود برانگیخت و حتی صدای اعتراض نهادهای حقوق بشری و سازمان ملل را نیز شنید. روند غیرانسانی اخراج اجباری همراه با ضرب و شتم، بازداشت کودکان خردسال، بی‌خانمان‌سازی و تخریب اموال مهاجران، چهره‌ای بی‌رحم از پاکستان در سطح منطقه ترسیم کرده است.
آیا ایران نیز می‌خواهد در همین مسیر حرکت کند؟مهاجرت پدیده‌ای پیچیده و چندبعدی است که نیازمند رویکردی انسانی، واقع‌گرایانه و راهبردی است. همزیستی مسالمت‌آمیز و مشارکت مهاجران افغانستانی در اقتصاد و فرهنگ ایران می‌تواند به سرمایه‌ای اجتماعی تبدیل شود، اگر به جای اخراج، مسیر ادغام اجتماعی و کرامت‌محور در پیش گرفته شود.
بازنگری در سیاست‌ها، نه فقط یک ضرورت اخلاقی، بلکه تضمین‌کننده آینده‌ای بهتر برای روابط دو ملت ایران و افغانستان است. آینده‌ای که در آن، مهاجران نه دشمن، که همسایه و شریک در ساختن فردایی بهتر باشند.به امید روزی که هیچ کس مجبور نباشد برای حفظ جان خود، وطن آبا و اجدادی خود را رها کند.
- منبع: خبرگزاری افغان ایرکا
- نویسنده: سید جمال الدین سجادی
- لینک کوتاه