واکنش ها به صحنه تئاتر مرگ و بی رحمی؛ طالبان کرامت انسانی را گلوله باران کردند
فعالان حقوق بشر آویزان کردن جسد یک فرد را پس از تیرباران توسط طالبان را «جنایتی هولناک و تکان دهنده» توصیف کرده و گفته اند که طالبان با چنین رفتاری به کرامت انسانی و حقوق بشر شهروندان بی احترامی کرده و به گونه ای مرگ بار، انتقام جویی می کنند.
شماری از فعالان حقوق بشر می‌گویند که طالبان در ادامه انتقام‌جویی از شهروندان، بار دیگر یکی از وحشتناک‌ترین صحنه‌های اعدام و قتل را در هرات به نمایش گذاشتند. به گفته آنان، این گروه، در یکی از دردناک‌ترین و هولناک‌ترین صحنه‌های ضدبشری، روز جمعه جسد یک مرد جوان را پس از تیرباران، از لوله یک تانک در چهارراه مزدحم شهر هرات آویزان کردند. این فعالان حقوق بشری می‌گویند که این اقدام طالبان نمایشی مرگ‌بار از خشونت است که با لگدزدن به پیکر قربانی و تماشای جمعیت، به نمادی تلخ از بی‌رحمی، تحقیر انسان و عادی‌سازی خشونت در حاکمیت طالبان تبدیل شده است.
روز جمعه هفته گذشته، طالبان جسد یک فرد را پس از تیرباران، در «دروازه قندهار» شهر هرات، از لوله یک تانک قدیمی و در منطقه‌ای پر ازدحام آویزان کردند. ویدیوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که نیروهای طالبان بر سر و صورت جسد لگد می‌زنند و مردم از این صحنه فلم‌برداری می‌کنند. همچنین دیده می‌شود که شمار زیادی از باشنده‌گان محل برای تماشای جسد در محل تجمع کرده و عکس می‌گیرند. در تصاویر منتشرشده، کاغذی با نوشته «مرگ بر گروه نهضت آزادی‌بخش افغانستان» بر پشت جسد نیز نصب شده است. این اقدام طالبان با واکنش‌های تند فعالان حقوق بشر و مدنی مواجه شده است.
فعالان حقوق بشر این عمل را «جنایتی هولناک و تکان‌دهنده» توصیف کرده و گفته‌اند که طالبان با چنین رفتاری به کرامت انسانی و حقوق بشر شهروندان بی‌احترامی کرده و به‌گونه‌ای مرگ‌بار، انتقام‌جویی می‌کنند.
فریما نوابی، پژوهشگر حقوق بشر، در گفت‌وگو با روزنامه 8صبح می‌گوید: «طالبان در هرات چهره عریان بربریت خود را به نمایش گذاشتند. آنان مردی را کشتند و سپس جسد بی‌جان او را در شهر به نمایش گذاشتند؛ اقدامی که نه‌تنها بر خلاف تمامی معیارهای دینی، اخلاقی و حقوق بشری است، بلکه نشان می‌دهد این گروه برای هیچ ارزشی جز خشونت و ارعاب بهای قایل نیستند. این اقدام نه عدالت است و نه مجازات؛ بلکه یک جنایت آشکار، نقض فاحش حقوق بشر و تحقیر عریان کرامت انسانی است.»
این پژوهشگر حقوق بشر می‌افزاید: «آنچه طالبان در هرات انجام دادند، آشکارا برخلاف این آموزه‌های اسلامی و انسانی بود. به‌جای تدفین با احترام، جسد یک انسان را برای نمایش و ایجاد رعب به دار آویختند؛ عملی که از دیدگاه دین، اخلاق و وجدان یک جنایت مضاعف است.»
بانو نوابی می‌گوید: «اعلامیه جهانی حقوق بشر در ماده اول، دوم و پنجم به صراحت بر کرامت ذاتی انسان، برابری همگان در حقوق و منع رفتارهای ظالمانه و تحقیرآمیز تاکید می‌کند. طالبان با این اقدام نه تنها یک فرد را کشتند، بلکه کرامت انسانی را لگدمال کردند.کنوانسیون‌های ژنو 1949 و پروتکل‌های الحاقی آن تصریح دارند که حتا در شرایط جنگی نیز اجساد باید با احترام کامل جمع‌آوری، شناسایی و دفن شوند. بی‌حرمتی به پیکر کشته‌شده‌گان – صرف‌نظر از تعلق نظامی یا سیاسی‌شان – جنایت جنگی محسوب می‌شود.»
شهلا فرید، فعال حقوق بشر، می‌گوید: «طالبان با این‌گونه اقدامات، رعب و وحشت ایجاد می‌کنند تا مردم را تهدید کرده و از حرکت در برابر این گروه بازدارند و آن‌ها را به خودسانسوری وادارند. آن‌ها می‌کوشند فضای وحشت را بیش‌تر ترویج دهند. این گروه به جامعه زنده انسانی احترام نمی‌گذارد و حتا پس از مرگ نیز، برخلاف متون اسلامی، حرمت مرده‌گان را زیر پا می‌گذارند. هدف‌شان عبرت‌آموزی است، در حالی‌که این رفتار کاملاً در تضاد با آموزه‌های اسلامی درباره کرامت انسانی است. طالبان با این عمل شان مردم را تهدید می‌کنند که نه‌تنها به زنده‌تان احترام نمی‌گذاریم، بلکه به مرده‌تان نیز بی‌حرمتی می‌کنیم.»
این فعال حقوق بشر تأکید می‌کند: «این اقدام طالبان برخلاف زنده‌گی اجتماعی و ارزش‌های حقوق بشری است. در ویدیو دیده می‌شود که کودکان و نوجوانان گرد آمده‌اند، عکس و فلم می‌گیرند؛ که این نشان می‌دهد کشتن انسان به‌عنوان ابزاری برای نمایش قدرت، برای مردم عادی جلوه داده می‌شود. این کودکان از نظر روانی به‌گونه‌ای رشد می‌کنند که هیچ‌گونه ارزشی برای احترام به انسان و کرامت انسانی قایل نخواهند بود. از منظر حقوق بین‌المللی، این اقدام یکی از مصادیق آشکار نقض حقوق بشر است و می‌تواند زمینه‌ای برای ارجاع این گروه به دادگاه بین‌المللی عدالت فراهم کند، چرا که خود یک سند مستند از جنایت محسوب می‌شود.»
لینا روزبه، یکی از فعالان زن، با نشر ویدیوی مرد جوانی که از سوی طالبان به قتل رسیده و سپس به دار آویخته شده، در صفحه فیسبوکش نوشته است: «می‌شود وحشت را به معنای کامل آن، در حد نهایت آن، در هولناک‌ترین شمایل آن، در این ویدیو حس کرد. این یک صحنه فلم وحشتناک و ترسناک ساخت هالیوود نیست، این یک چهار راه مزدحم در هرات، یکی از امن‌ترین شهرها که زمانی مهد فرهنگ تلقی می‌شد، است.»
بانو روزبه گفته است: «در این ویدیو، یک جسد خون‌آلود یک جوان، مثل یک جثه گوسفند از ریسمان از نوک لوله یک تانک آویخته است و قطره قطره خون از گردن و صورتش بر زمین می‌چکد. این‌ها [طالبان] با افغانستان چه می‌کنند، با مردم این سرزمین چه می‌کنند. طالبان وحشی مصروف عادی‌سازی خشونت و آدم‌کشی در میان نسل آینده آن کشور هستند. طالبان، کشتن آدم‌ها را یک وسیله تفریح برای مردم آن سرزمین ساختند.»
صنم کبیری، یکی از زنان معترض، با نشر ویدیویی گفته است: «طالبان به کرامت انسانی و حقوق بشر باور ندارند. هر زمان که بخواهند، افراد نظامی پیشین و غیرنظامیان را به قتل می‌رسانند و هر که را بخواهند، زندانی می‌کنند. جهان در برابر این نقض آشکار حقوق بشر سکوت اختیار کرده، در حالی که همه شاهد این جنایات هستند. طالبان هر روز کرامت انسانی را لگدمال می‌کنند و در میدان‌های عمومی تاریخی، با شلاق و دادگاه‌های صحرایی، انسان‌ها را تحقیر و مجازات می‌نمایند.»
نوید احمد بارکزی، یکی از خبرنگاران، با بازنشر این ویدیو نوشته است: «اعدام یک جوان در هرات و آویزان کردن جسد او در چهارراه، بار دیگر چهره خشن و غیرانسانی طالبان را نمایان ساخت. تلخ‌تر از آن، هجوم مردم برای تماشای جسد است که عمق جهالت و نادانی را نشان می‌دهد.»
حمیرا قادری، نویسنده و باشنده اصلی هرات، در صفحه ایکس در واکنش به این اقدام طالبان نوشته است: «داود، مردی که در هرات به فجیع‌ترین شکل ممکن کشته و پیکرش به نمایش گذاشته شد، عضو نهضت آزادی‌بخش افغانستان و جریان ضدطالب بود. ما زنان نباید فراموش کنیم که داود یک تنه یک شهر را لرزاند. خیلی از ما در این چهار سال غیر سفر، گردش و خودسازی، کاری برای مردم نکرده‌ایم.»
گلچهره یفتلی، یکی از زنان معترض، در پیامی خطاب به جامعه جهانی نوشته است: «مردم جهان! خودتان قضاوت کنید که چگونه می‌توانید با چنین وحشی‌هایی که از شکنجه، کشتن و سرکوب انسان‌ها لذت می‌برند، برخورد کنید؟ آن‌ها کودکان و نوجوانان را جمع می‌کنند تا ببینند چگونه یک فرد بی‌گناه در وسط شهر شکنجه و به دار آویخته می‌شود. با این حال، شما می‌خواهید این گروه عقب‌مانده و خون‌خوار را به رسمیت بشناسید و با آن‌ها روابط دیپلماتیک برقرار کنید؟ این چهره واقعی طالبان است. هر کسی که جرأت انتقاد از رژیم آن‌ها را داشته باشد با چنین سرنوشتی روبه‌رو خواهد شد.»
طالبان ادعا کرده‌اند که فرد اعدام‌شده، یکی از جنگ‌جویان این گروه به نام حسن آخوند، آمر کنترل منطقه‌ای حوزه دهم طالبان، را هفته گذشته به قتل رسانده است.
گفته می‌شود داود، فردی که از سوی طالبان تیرباران و سپس به دار آویخته شد، باشنده ولسوالی پشتون زرغون ولایت هرات بوده است.
این در حالی است که طالبان پیشین نیز بارها مخالفان خود را در ولایت‌های پنجشیر، بدخشان و بغلان با دستان بسته تیرباران کرده‌اند. گزارش‌های متعددی از سوی نهادهای حقوق بشری منتشر شده که نشان می‌دهد این گروه به صورت گسترده دست به اعدام‌های صحرایی و قتل‌های فراقانونی زده است.
روزنامه 8صبح در گزارش‌های متعددی دریافته است که طالبان نظامیان پیشین و افراد متهم به عضویت در جبهه‌های مخالف خود را با دستان بسته تیرباران کرده‌اند. پیش‌تر، این گروه یک جوان به نام عنایت‌الله را در منطقه بهارک، از مربوطات ولسوالی خنج ولایت پنجشیر، به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی با دستان بسته تیرباران کرده است.
همچنین، طالبان در بدخشان و پنجشیر ده‌ها اسیر جنگی را با دستان بسته تیرباران کرده‌اند. پیش‌تر، این گروه 22 اسیر جنگی عضو جبهه مقاومت ملی را با دستان بسته تیرباران کرده و یک فرمانده این جبهه را سر بریده است. براساس یافته‌های روزنامه 8صبح، طالبان بیش از 70 اسیر دیگر جبهه مقاومت ملی را در پنجشیر با دستان بسته تیرباران کرده بودند.
دیده‌بان حقوق بشر در 16 سرطان 1401 گزارش داده بود که در ولایت‌های ننگرهار و کنر، اجساد بیش از 100 مرد که به اتهام حمایت از داعش اعدام شده بودند، در کانال‌ها و مکان‌های دیگری یافته شده است.
همزمان، ریچارد بنت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان، در گزارش خود از جامعه بین‌المللی خواسته است تا طالبان را به‌خاطر نقض حقوق بشر تحت فشار قرار داده و اقدامات لازم برای پاسخ‌گویی به این نقض‌ها را انجام دهند. او همچنین از کشورهای عضو کنوانسیون رفع تمامی اشکال تبعیض علیه زنان (CEDAW) خواسته است تا علیه طالبان در دیوان کیفری بین‌المللی شکایت کنند.
پیش از این، نهادی موسوم به «شورای جهانی پنجشیریان»در اسد 1403 گزارش داده بود که در جریان سه سال، طالبان 283 تن را در ولایت پنجشیر اعدام کرده‌اند. این اعدام‌ها شامل بریدن سر، کشیدن چشم‌ها و اعدام‌های صحرایی بوده است.
- منبع: خبرگزاری افغان ایرکا
- لینک کوتاه