ترانه های بهاری هموطنان پشتو زبان
<div style="direction: rtl; text-align: justify;"> «لندی» که نوعی از اشعار زبان پشتو است، آینه‌دار زندگی قبایل پشتون بوده و بسیاری از این ترانه‌های مردمی پیشینه‌ای طولانی در تاریخ این قوم دارد.</div>
<div style="direction: rtl; text-align: justify;">
<div>عید نوروز در افغانستان از جایگاه ویژه و خاصی برخوردار است و همه اقوام کشور آئین‌ها و مراسم خاصی در ایام سال نو خورشیدی برگزار می‌کنند.</div>
<div>در مناطق پشتون‌نشین کشورمان نیز از نوروز تجلیل می‌شود و در این ایام مردم به شکرانه رسیدن بهار به جشن و شادمانی می‌پردازند و رسومات خاصی را بر پا می‌دارند.</div>
<div>«لندی» که نوعی از اشعار زبان پشتو است آینه‌دار زندگی قبایل پشتون‌ها در طول سده‌های تاریخ آنان است و بسیاری از این ترانه‌های مردمی پیشینه‌ای دراز در طول تاریخ آنان دارد.</div>
<div>بهار و عید نوروز نیز در اشعار شاعران زبان پشتو جایگاه خاصی دارد که در اکثر «لندی»ها ترانه‌های فراوانی در وصف بهار سروده شده است.</div>
<div>«لندی» نوعی شعر کوتاه است که دو سطر یا دو پاره دارد و پاره اول کوتاه است و 9 هجا دارد و پاره دوم بلندتر است و 13 هجا دارد.</div>
<div>بخش مهمی از ترانه‌های زبان پشتو را همین لندی‌ها تشکیل می‌دهد و آن گونه که «محمد آصف فکرت» در مقدمه کتاب لندی آورده است این نوع ترانه‌ها شبیه سروده‌های باستان «ویدایی» است.</div>
<div>لندی‌ها اکثراً توسط زنان سروده شده‌اند و شاعران آن ناشناخته هستند و ریشه در فریادهای گره شده زنان این سرزمین دارد که از دل‌های بزرگ برخاسته‌اند و غم‌های بزرگ را نیز بیان می‌کنند.</div>
<div>شناخت و کاوش در این نوع سروده‌ها، گامی است در شناخت اندیشه‌های مردمان آن دیار که در همسایگی ما زندگی می‌کنند.</div>
<div>محمد آصف فکرت شاعر و پژوهشگر صاحب نام کشورمان، در اثری با نام «لندی» مجموعه‌ای از ترانه‌های زبان پشتو را جمع آوری کرده که در میان آنها سروده‌هایی نیز در وصف بهار و عید دیده می‌شود:</div>
<div> </div>
<div>بهار به راشی مونز به نه یو</div>
<div>تول به پراته د خاور و لاندی بشرونه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>بهار خواهد آمد، ما نخواهیم بود،</div>
<div>این چهره‌ها همه زیر خاک نهان خواهد شد.</div>
<div> </div>
<div>بورا بلبل ته په ژرا شو</div>
<div>چمن خزان شو، اوس به دورا ه سره حونه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>پروانه نزد بلبل به گریه درافتاد،</div>
<div>خزان آمد،</div>
<div>باید از چمن رخت بر بندیم.</div>
<div> </div>
<div>بهار به تل په گلونه وی</div>
<div>دیدن دیار دمخ کوه خوان راحیه.</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>گل و بهار همیشه خواهد بود،</div>
<div>دیدار را دریاب</div>
<div>خزان در راه است.</div>
<div> </div>
<div>ما ته بی گله بنا یسته یی</div>
<div>گل غریب خه دی چی تا بنایسته موبنه.</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>بهار آمده درختان سبز شدند</div>
<div>درخت دلم را تگرگ زده است.</div>
<div> </div>
<div>خال خو دی شین غاره دی سپینه</div>
<div>خندا دی سین دی عالمونه غر قوینه.</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>ای عید چه بختیاری؟</div>
<div>که یاران به خاطر تو به روی هم آغوش می‌گشایند.</div>
<div> </div>
<div>زما اختر به خه اختر وی؟</div>
<div>پا داسی ورح چی زد جدا له یاره یمه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>عید است،</div>
<div>مرا چه دیدی؟</div>
<div>از یار جدایم.</div>
<div> </div>
<div>نصرالدین سلجوقی نیز در کتاب «ادبیات عامیانه افغانستان» ابیاتی را از ترانه بهاری زبان پشتو را آورده است:</div>
<div>لیلا په باغ کی مسته گرزی</div>
<div>تیکری یی نشته مخ په پانوپتوینه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>لیلا در باغ مستانه سیر و گردش می‌کند،</div>
<div>چادر ندارد روی خود را با برگ گل می‌پوشاند.</div>
<div> </div>
<div>خدایه پسرلی شو گلان گل شو</div>
<div>زما دز ره گلان سهیل و هلی دینه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>خداوندا، بهار شد گل‌ها همه شکفتند؛</div>
<div>اما غنچه دلم را ستاره سهیل(خزان) زده است.</div>
<div> </div>
<div>در غزه لمنه راته خاره</div>
<div>زه جینکوسره غاتولوپسی همه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>در دامان کوه به انتظار من باش،</div>
<div>من با دوشیزگان به دنبال گل لاله می‌روم.</div>
<div> </div>
<div>ستا در گلو دوران تیرشی</div>
<div>زما پاته شی دزره سوی داغونه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>فصل گل روی تو،</div>
<div>یا بهار حسن تو سپری خواهد شد؛</div>
<div>اما داغ‌های سوزان قلب من بر جا خواهد ماند.</div>
<div> </div>
<div>شیرین آشنا می مسافر شو</div>
<div>تر گلاب سره وم له نارنجه زیره شومه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>یار شیرینم به سفر رفته است،</div>
<div>از گل گلاب سرخ‌تر بودم؛</div>
<div>اما اکنون از نارنج زردتر گشته‌ام.</div>
<div> </div>
<div>د گل گلاب د گلد پاره</div>
<div>نجوتی ولاری د باغوان سلام کوینه</div>
<div><strong>ترجمه:</strong></div>
<div>برای یک گل گلاب،</div>
<div>دختران به سلام باغ ایستاده‌اند.</div>
</div>