• جمعه, 10 حمل 1403
    خبرگزاری افغان ایرکا

انتخاب چهارم عراق؛ «الصدر» و «الحشد» در صدر؛ عراق منتظر چهره جدید

اعلام نتایج غیررسمی چهارمین انتخابات پارلمانی عراق بعد از سقوط رژیم بعث، نشان‌دهنده تغییر معادلات آتی عراق به واسطه تشکیل پارلمانی متفاوت است که نتیجه آن چهره‌ای جدید از عراقِ خلاص شده از شر تروریسم تکفیری داعشی است.

نه فقط در ایران و کشورهای همسایه، بلکه در خود عراق نیز خیلی‌ها انتظارش را نداشتند که ائتلافی به رهبری نخست‌وزیر، از دو ائتلاف منتسب به جریان «مقتدی الصدر» و سازمان «الحشد الشعبی» عقب‌ بیفتد.

طبق آنچه کمیسیون انتخابات عراق از نتیجه شمارش آراء در بیش از 10 ولایت اعلام کرده است و همچنین بر اساس آمار غیررسمی از کل ولایت‌های عراق، ائتلاف‌های «سائرون للإصلاح» وابسته به جریان صدر و «الفتح المبین» وابسته به «الحشد الشعبی» پیشتاز انتخابات شده‌اند. 

شاید «حیدر العبادی» رهبر ائتلاف «النصر» (پیروزی) که به نشانه غلبه بر تروریسم داعشی و جلب آرای مردم، این نام را برای ائتلاف خود برگزید، تصور نمی‌کرد که در بسیاری از ولایت‌ها بخصوص در ولایت بغداد، باید نظاره‌گر پیشتازی دو ائتلاف «سائرون» و «الفتح» باشد و خود در جایگاهی مثل چهارم و پنجم. 

در ولایت بغداد، ائتلاف سائرون (صدر) با 413 هزار رأی جایگاه نخست و ائتلاف الفتح با 233 هزار رأی جایگاه دوم را از آن خود کردند. ائتلاف «دولة‌ القانون» به ریاست «نوری المالکی» (نخست‌وزیر سابق و معاون رئیس‌جمهور) با 211 هزار رأی سوم و ائتلاف «القوی الوطنیه» به ریاست «ایاد علاوی» با 204 هزار رأی  چهارم و ائتلاف «النصر» به رهبری «حیدر العبادی» (نخست‌وزیر) با 194 هزار رأی در جایگاه پنجم ایستاده است. 

نام ائتلاف نام ولایت تعداد رأی
1- سائرون نحو الاصلاح (صدر) بغداد 413.638
2- الفتح المبین (الحشد الشعبی) بغداد 233.298
3- دولة القانون (نوری المالکی) بغداد 211.243
4- القوی الوطنیه (ایاد علاوی) بغداد 204.686
5-  النصر (حیدر العبادی) بغداد 194.676
6- القرار العراقی (اسامه النجیفی) بغداد 91.000

 

طبق نتایج غیررسمی، ائتلاف سائرون در حداقل پنج ولایت جنوبی عراق (المثنی، میسان، نجف، واسط و ذی‌قار) رأی نخست را کسب کرده و در سه ولایت (بصره، قادسیه و کربلا) رأی دوم را آورده است. 

همپای سائرون، ائتلاف «الفتح» در حداقل چهار ولایت (بصره، قادسیه، واسط و کربلا) رأی نخست را کسب کرده و در شش ولایت (المثنی، میسان، نجف، واسط، صلاح الدین و ذی‌قار) رأی دوم را حاصل کرده است. 

نکته مهم دیگر عدم صدرنشینی ائتلاف «النصر» در ولایت‌های عراق، جز در یک ولایت نینوی است؛ ولایتی که نماد شکست داعش در عراق شد.

این انتخابات تا اینجا دو امر غافلگیر کننده داشته است. اول، میزان کم مشارکت مردم که حدود 44 درصد اعلام شد؛ یعنی فقط حدود 9 میلیون از 24.5 میلیون نفر واجد شرایط، در انتخابات حاضر شدند؛ و امر غافگیرکننده دوم پیشتازی و صدرنشینی ائتلاف جریان صدر و ائتلاف الحشد الشعبی، در حالی که بسیاری‌ها ائتلاف النصر را نامزد کسب رتبه نخست می‌دانستند. 

در سایه کاهش مشارکت معنادار مردمی بخصوص در ولایت‌های جنوبی (شیعه‌نشین) که سبب کاهش رأی ائتلاف الفتح و دولة القانون شد، مقتدی صدر با تغییر ادبیات و منش سیاسی (مثل نزدیک شدن به عربستان سعودی) و ائتلاف با احزابی مثل احزاب کمونیست از خود چهره معترضی ساخت و توانست با بهره‌برداری از مشارکت کم‌رنگ، بر موج اعتراض مردم به اوضاع معیشتی و خدماتی و حتی امنیتی، خود را پیروز مسلم این انتخابات معرفی کند.

ائتلاف سائرون بنا بر نتایج اعلام شده غیررسمی بیش از 50 کرسی (54 یا 55 کرسی) کسب کرده است. 

در کنار سائرون، اقبال خوب مردمی به ائتلاف الفتح به ریاست «هادی العامری» رئیس سازمان بدر عراق نیز جالب توجه است. ائتلافی که سران آن از اعضای سرشناس الحشد الشعبی است که بنا بر فتوای مرجعیت برای مبارزه با داعش و تکفیری‌ها تشکیل شده و در عراق به نماد فداکاری برای همه مردم عراق (فارغ از دین و مذهب آنان) تبدیل شده است.

ائتلاف الفتح با آرای خوبی که در ولایت‌های مختلف کسب کرده بیش از 45 کرسی (احتمالا 47) کرسی کسب کرده است.

بعد از این دو ائتلاف، گمان می‌رود ائتلاف «النصر» با 42 کرسی و ائتلاف «دولة القانون» با 25 کرسی، رتبه‌های بعدی را در کسب کرسی‌های پارلمان جدید عراق کسب کنند.

ردیف نام ائتلاف                 تعداد کرسی‌ احتمالی
1 سائرون  54
2 الفتح 47
3 النصر 42
4 دولة القانون 25
5 الدیمقراطی الکردستانی 23
6 القوی الوطنیه 21
7 تیار الحکمة 19
8 الاتحاد الوطنی الکردستانی 17
9 القرار العراقی 13

 

آنچه مهم‌تر از این رتبه‌هاست، ائتلاف‌هایی است که سائرون و الفتح با دیگر ائتلاف‌ها در داخل پارلمان انجام خواهند داد و چهره سیاسی عراق را از نو ترسیم خواهند کرد. باید دید که سیاسیون پیروز، چگونه از طریق ائتلاف با دیگر احزاب، تلاش می‌کنند نخست‌وزیر دلخواه خود را معرفی کنند.

هر چند ائتلاف احزاب شیعه غیرممکن نیست  و تلاش احزاب شیعه هم باید در همین سو باشد، اما آنچه در وضعیت کنونی محتمل‌تر به نظر می‌رسد، ائتلاف سائرون با النصر و تیار الحکمة هست که تعداد کرسی‌های آنان را حداقل به حدود 115 کرسی می‌رساند اما باید منتظر شد تا دید کدام ائتلاف به این جمع اضافه خواهد شد.

در مقابل، ائتلاف الفتح و دولة القانون به هم نزدیک هستند و کرسی‌های آنان را به حدود 72 کرسی می‌رساند و باز هم باید منتظر شد که چه ائتلاف‌هایی به جمع این دو افزوده خواهند شد. گذشته از 34 کرسی دو ائتلاف اهل سنت «القوی الوطنیة» (21) و «القرار العراقی»‌ (13)،  40 کرسی احزاب کُردی «الدیمقراطی الکردستانی» (23) و «الاتحاد الوطنی الکردستانی» (17) در این میان نقشی تعیین کننده دارند. 

 نکته مهم دیگر که نباید از آن غافل شد، این است که هر چهار ائتلاف نخست، از احزاب شیعه هستند و هر چند از اتحاد دوره‌های قبل برخوردار نیستند اما به هر ترتیب ائتلاف شیعیان مجموعا نخست‌وزیر را تعیین خواهد کرد. علاوه بر این احزاب اهل سنت و حتی احزاب کردستان نیز وضعیت بهتری ندارند و هر کدام چه در سطح ائتلاف و چه در سطح رهبران و چهره‌های شاخص، دچار افول شده‌اند. برای نمونه وضعیت ایاد علاوی یا اسامه نجیفی که به نحوی ائتلاف‌های اهل سنت را رهبری می‌کنند، دچار افول شده‌اند.

نگاهی به ائتلاف‌های پیروز در پارلمان 2014، گویای تغییر چهره سیاسی عراق در دوره آتی است: 

1- ائتلاف دولة القانون (نوری المالکی)   92 کرسی
2- التیار الصدری (مقتدی صدر)  34  کرسی
3- ائتلاف المواطن (عمار الحکیم)  29  کرسی
4- ائتلاف متحدون للاصلاح (اسامه النجیفی)  23  کرسی
5- ائتلاف الوطنیه (ایاد علاوی)  21  کرسی
6- الحزب الدیمقراطی الکردستانی (مسعود بارزانی) 19  کرسی
7- الاتحاد الوطنی الکردستانی (طالبانی) 19  کرسی
8- ائتلاف العربیة (صالح مطلک) 10  کرسی
9- حرکة التغییر الکردستانیه  9  کرسی
10- ائتلاف الفضیله   6  کرسی

نتیجه انتخابات 2018 که متأثر از شرایط جدید عراق از جمله پایان داعش، میزان مشارکت مردمی، نوع برگزاری انتخابات (الکترونیکی بودن) و مطالبه عموم مردم برای بهبود خدمات و از بین رفتن فساد و مبارزه با آن است، چهره جدیدی از عراق ارائه خواهد کرد که بیش از هر چیز، یکپارچگی احزاب و همکاری با یکدیگر می‌تواند پاسخگوی نیاز مردم این کشور باشد.

 

  پربازدید ترین