افزایش مرگ ومیر ناشی از بیماری سرطان در افغانستان

وحید مجروح، سرپرست وزارت صحت در مجمع عمومی بنیاد مبارزه علیه سرطان از افزایش میزان مرگ‌ومیر مبتلایان به بیماری سرطان در کشور خبر می‌دهد و می‌گوید که در یک سال پسین گسترش ویروس کرونا و محدودشدن پروازها از عوامل عمدۀ افزایش بیماری سرطان بوده است.

سرپرست وزارت صحت می‌افزاید که نبود آمار دقیق و قابل اعتماد در پیوند به میزان ابتلا و گسترش بیماری در میان اقشار مختلف و میزان شفایابی و مرگ‌ومیر، یکی از چالش‌های آنان است.

او می‌گوید: «نبود منابع انسانی متخصص در بخش‌های مختلف مشمول تشخیص و تداوی، نبود آگاهی یا آگاهی کم در جامعه به‌خاطر اتخاذ اهتمامات وقایوی چالش دیگر است. نتیجۀ این تمامش به‌خصوص در یک سال اخیر که مرزها مسدود و پروازها محدود است، سبب شده که موجودیت واقعات سرطانی بیش‌تر باشد؛ یعنی مریض کم‌تر فرصت یافته بیرون از کشور برود و مورد مداوا قرار بگیرد و در افغانستان امکان تداوی معیاری موجود نیست سبب شده مرگ‎ومیر افزایش یابد.»

نجم‌السما شفاجو، عضو بنیاد مبارزه علیه سرطان می‌گوید که بیش‌تر مبتلایان به سرطان زنان‌اند که همه‌ساله شمار بسیاری به‌دلیل ابتلا به رایج‌ترین نوع آن یعنی سرطان صدیه/سینه جان می‌دهند «به سرطان صدیه یا سینه بعد از سرطان شش، بیش‌تر خانم‌ها مصاب می‌شوند. در سال 2019 آمار نشان می‌دهد که 3700 خانم به سرطان صدیه مبتلا شده‌ که از آن جمله 1500 آنان فوت کرده‌اند و این رقم تکان‌دهنده و تأسف‌انگیز است.»

نسرین اوریاخیل، رئیس بنیاد مبارزه علیه سرطان هماهنگی و برنامۀ سرتاسری برای مبارزه با بیماری سرطان را مهم می‌داند و می‌گوید که تاکنون در این زمینه توجه کافی نشده است.

او می‌افزاید: «اول یک هماهنگی مطلق بین سکتورهای مرتبط برای مجادله با سرطان نیاز است که تا حال نداریم، ایجاد یک مرکز ملی ثبت سرطان متأسفانه تا حال نداریم و این به‌خاطر پلان‌های ما فوق‌العاده مهم است که ما در کجا سرمایه‌گذاری می‌کنیم. ارایۀ یک برنامۀ ملی سرتاسری مبارزه و تداوی با امراض سرطانی که تا حال در حد یک پروژه است و اختصاص یک بودجۀ مختص به امراض سرطانی در بودجۀ وزارت صحت از طرف وزارت مالیه.»

هرچند وزارت صحت و نهادهای مسئول در کشور آماری از شمار مبتلایان به بیماری سرطان در دست ندارند؛ اما آمارهای سازمان صحی جهان نشان می‌دهد که سالانه حدود 20 هزار تن در افغانستان به بیماری سرطان مبتلا می‌شوند و از این میان حدود 15 هزار تن که 75 درصد را تشکیل می‌دهد، جان می‌دهند.